vrijdag 19 september 2014

Ecologische voetafdruk

Bij o.a. 2-havo komt bij het hoofdstuk over de draagkracht van de aarde de ecologische voetafdruk aan bod. Dit is ook onderdeel van het nieuwe 4-vmbo eindexamenprogramma aardrijkskunde. Leerlingen lijken op het eerste oog zich weinig te kunnen voorstellen bij dit fenomeen. De ecologische voetafdruk geeft (vaak) in een cirkeldiagram weer hoeveel hectare grond per persoon nodig is adhv de manier hoe de persoon in kwestie leeft en wat vraagt dat van de omgeving. Zo vraagt het eten van vlees veel ruimte, omdat bijvoorbeeld de koe heel veel hectare plantaardig voedsel nodig heeft om een kilo vlees te produceren. Zo komt ook het energie- en waterverbruik langs en vele andere aspecten die invloed hebben op de omgeving om ons heen.

Er zijn online verschillende testjes om jouw ecologische voetafdruk te meten en die van het Wereldnatuurfonds is naar mijn mening een hele goeie. Het resultaat wordt getoond na een serie vragen over o.a. de genoemde onderwerpen. De uitslag gaat gepaard met een advies over hoe je jouw ecologische voetafdruk zou kunnen verkleinen.


De opdracht die mijn 2-havo leerlingen hadden was om te reageren op het resultaat van de door hun gedane test adhv twee vragen. 
1. Wat vond je het meest verrassend van de uitlag?
2. Wat kun jij doen om jouw ecologische voetafdruk te verkleinen?
3. Wat ga jij doen om jouw ecologische voetafdruk te verkleinen?
En ze moesten natuurlijk een 'print-screen' van de uitslag bijvoegen, waarop zichtbaar werd hoeveel aardbollen er nodig zouden zijn als alle inwoners van onze planeet net zo zouden leven als hen. Als iedereen zou leven als de gemiddelde Nederlander, dan hebben we 3,5 aardbollen nodig (staat gelijk aan 6,3 hectare per persoon). Gelukkig trekken mijn leerlingen dat gemiddelde een beetje omlaag. De leerling met de laagste score had 'maar' 2,1 aardbollen en de leerling met de hoogste score had een score van bijna 4 aardbollen. Hieronder een paar adviezen en terugblikken van verschillende leerlingen:

Ad.1

  • "Ik ben het meest verrast omdat ik dacht dat ik veel meer zou verbruiken."
  • "Ik ben het meest verrast door de voeding. Omdat ik best veel eten verspil wat ik niet gedacht had."
  • "In het dagelijks leven ben ik helemaal niet bezig met hoe vaak ik de auto gebruik."

Ad.3

  • "Ik ga m'n oplader minder vaak gebruiken en als ik hem gebruik na gebruik meteen de oplader uit het stopcontact halen".
  • "Geen lichten aan laten staan als er niemand in die kamer is."
  • "Ook kan ik meer kleding brengen naar de kringloopwinkel en minder kleren kopen als ik nog genoeg in mijn kast heb."
  • "Ik ga sowieso later als ik op mezelf woon, een regenton in mijn tuin zetten om met dat water mijn auto (die ik dan hopelijk heb) te wassen."
  • "Meer fietsen in plaats van de auto te gebruiken."
  • "Ten tweede wist ik niet dat het beter voor het milieu was maar dat heb ik dus nu geleerd dus ga ik er aan denken."
  • "Ik ga proberen om het afval beter te scheiden. Thuis deed ik dat niet, maar we hadden thuis glas, plastic, papier, groenafval, maar ik deed er niks mee."
  • "Groen, moet je doen."